Visoka škola za obrazovanje vaspitača u Vršcu, koja je pre dve godine uvela i romske studije, objavila je „Pravopis romskog jezika“.
U ovom, prvom stručnom delu te vrste u svetu, čiji je autor prof. dr Rajko Đurić, izloženi su principi i pravila romskoga pisma i pravopisa, njegov glasovni sistem i data su opširna objašnjenja glasovnih promena i pojava u njemu, zaključno sa pravopisnim pravilima i upotrebom interpunkcije.
Knjiga sadrži i objašnjenja lingvističkih i pravopisnih termina i pojmova, kao i etimologiju romskih glagola i njihovih značenja, što je origanalan naučno-istraživački rad dr. Đurića i njegov doprinos romologiji, koja je postala akademska disciplina na većem broju evropskih i vanevropskih univerzitetskih centara.
Pravopis romskog jezika sadrži pet poglavlja – izloženi su principi i pravila romskog pisma i pravopisa, glasovni sistem tog jezika, data su objašnjenja glasovnih promena i pojava u njemu, građenja reči i njihovih oblika i formulisana su pravopisna pravila i upotreba interpunkcije.
Prema oceni Romskog PEN centra, za razliku od drugih naroda i nacionalnih manjina, Romi nemaju svoje naučne institucije pa pojedinci moraju raditi na tako obimnim i složenim zadacima koji su institutskog karaktera poput pravopisa.
Autor prvog romskog pravopisa Đurić je istakao važnost izdavanja tog udžbenika za opstanak kulture tog naroda.
„Ako je romski jezik bio jedina knjiga koju su Romi pre skoro hiljadu godina poneli iz Indije, i koji je, zatim, preživeo tako-reći sve što je taj narod preživeo, zaključno sa holokaustom, onda je očuvanje i razvoj romskog jezika istorijski zadatak i obaveza“, rekao je Đurić.
Đurić je istakao da se taj zadatak mora ostvariti bez obzira na teškoće i mnogobrojne prepreke.
„Ako se pri tom odnosimo misleći prema problemima iz prošlosti, onda možemo lakše promisliti i rešavati buduće probleme i obaveze“, rekao je Đurić citirajući romsku izreku, prema kojoj se „očuvanjem jezika, čuva i brani vlastiti duhovni život od propasti i uništenja“.
Pročitajte i:
